Het doel van de energiebelasting is het verbeteren van het milieu door het zuiniger en efficiënter omgaan met energie te bevorderen. In beginsel is deze belasting dus niet ingevoerd om de overheidsfinanciën op orde te krijgen, zoals velen denken. De energiebelasting in de huidige vorm heeft echter milieuonvriendelijke effecten.
Twee voorbeelden.
Als ik mijn huis verwarm met aardgas en ik gebruik 1.500 kuub gas (het gemiddelde verbruik in Nederland) dan is dat 50 megajoule aan energie. Ik betaal daar € 360 energiebelasting over (37%) en de aansluiting kost € 160 per jaar. Maar aardgas heeft verschillende bekende nadelen; Groningen zakt weg, opbrengsten gaan naar Putin/Trump/Midden-Oosten, het levert lokaal uitstoot op. Echter, als ik mijn huis verwarm met pure elektriciteit (dus zonder warmtepomp die het rendement enorm kan verhogen), dan betaal ik dan ineens € 1.700 belasting (71%) en geen aansluitkosten. Als Nederland verder overgaat op duurzame energie, dan is er straks überhaupt geen uitstoot meer. Op alle fronten is dit scenario wenselijker, maar toch zit er veel meer belasting op elektrisch verwarmen.
Een tweede voorbeeld. Een brandstofmotor heeft een rendement van 14% tot 25%, een elektromotor 94%. Het is dus niet raar dat elektrische auto’s veel zuiniger zijn. Naast die zuinigheid is er natuurlijk geen (lokale) uitstoot. De belastingen op brandstoffen zijn als volgt verdeeld:
Benzine: €1,67 waarvan belasting €1,05, oftewel 62%
Diesel: €1,33 waarvan belasting €0,71, oftewel 53%
Lpg: €0,84 waarvan belasting €0,47, oftewel 55%
Op elektriciteit zit echter veel meer belasting:
kWh elektriciteit: €0,20 waarvan belasting €0,14, oftewel 72%
De verschillen zijn nog veel groter als je de bovenstaande vergelijking maakt per energie-eenheid (joule).
Een elektrische auto is nu al veel goedkoper in gebruik, want zelfs een Tesla Model S heeft een omgerekend verbruik van 1 op 98, ondanks zijn grootte en gewicht. Dit is dus duidelijk de wenselijke route die we zouden moeten nemen als we ons energieverbruik echt naar beneden willen gaan krijgen zoals afgesproken in het Energieakkoord. Elektriciteit is via de energiebelasting nu echter kunstmatig duur.
Energiebelasting heeft nog meer opmerkelijke aspecten, zoals grote vermindering in belasting voor grootverbruikers, duurzame energieopslag op groene stroom en de Telsa-taks. Waarom maken we dit niet een stuk eerlijker?