Categorieën
ICT Tips Linux Open Source Software

IT Tip: LibreOffice

Een goed alternatief voor Microsoft Office: LibreOffice. Dit is het vroegere OpenOffice, maar dan veel moderner. Het is een krachtige suite, met goede tekstverwerker en spreadsheet (excel). Gratis en Open Source. Draait op vrijwel elk platform (al is op je smartphone en tablet nog maar zo-zo). Geen zin om veel geld uit te geven aan Microsoft software? Dan is dit je beste gratis alternatief. Je kunt natuurlijk ook (deels) in de cloud gaan werken met bijvoorbeeld Google Docs. Ik gebruik beide, maar soms is de enige handiger voor het een, en de andere handiger voor het andere. Kijk wat je fijn vindt werken en wat er bij je past. Met LibreOffice zit je in ieder geval niet verkeerd.

Categorieën
ICT Tips Linux Open Source Software

IT Tip: VLC

Een erg goede videospeler (gratis, open source) is VLC. Draait op praktisch elk platform. Veilig en snel. Daarnaast speelt hij echt vrijwel elk bestand af en kan hij bijvoorbeeld de beelden rechtstreeks naar je Chromecast sturen.
Hier kun je hem downloaden:
https://www.videolan.org/

Tijd om je pc/laptop/tablet/telefoon op te schonen en alleen nog deze speler te gebruiken!

 

Categorieën
ICT Tips Linux Open Source Software

Oude computer met Windows XP? Linux proberen!

Heb jij nog een oude computer staan met Windows XP? Heb je zin om hier Linux op te proberen, maar weet je niet helemaal hoe je dit aan moet/wilt pakken? Ik help je graag op weg! Stuur mij een berichtje. Neem de computerkast/laptop mee en kom bij mij op kantoor zitten. Ik zal jou dan begeleiden met de installatie, configuratie en basisgebruik. Je leert alles zelf te doen! Resultaat is een vlot en veilig werkende computer die weer helemaal met de tijd mee kan, zonder een euro uit te geven. Beter dan de computer afschrijven en naar de milieustraat te brengen.

Wat heb je zelf nodig:
-oude computer
-uurtje van je tijd
-interesse om iets anders dan Windows uit te proberen

Waar zorg ik voor:
-Werkplek met monitor, toetsenbord, muis en internet
-Installatie usb/cd-rom
-Uitleg & assistentie

Wie weet tot ziens!

Categorieën
ICT Tips Linux Lokaal Open Source Software

Open Source

Nu ons gemeentelijke ambtenarenapparaat aan fuseren is met die van Alphen-Chaam en Baarle Nassau liggen er veel kansen open om met de verandering van it-platformen direct te kiezen voor een meer open platform. De 650.000 euro die wij nu ieder jaar kwijt zijn aan softwarelicenties is meer dan Gilze-Rijen uitgeeft aan wegenonderhoud. Deze verhouding is, mogelijk in de loop der jaren, een beetje boel zoekgeraakt.

Tijd om eens serieus te kijken naar goede gratis Open Source alternatieven, want die zijn er legio. Op veel gebieden heerst open source software, dus dan is het logisch om daar voor te kiezen. Zo draait het internet vrijwel uitsluitend op Linux (Verreweg de meeste servers, en alle supercomputers). Zo draait ook de website van de gemeente Gilze Rijen op een open source softwarepakket en is gehost op een Linux-server. Hier maakt de gemeente dus € 0,- aan licentiekosten. Dat betekent niet dat er geen kosten worden gemaakt, want de website moet gevuld en bijgehouden worden (uren) en kan servercapaciteit vragen (hardware, elektriciteit, e.d.).

Verder is het een stuk ingewikkelder, aangezien dit om de ‘interne bedrijfsvoering’ gaat, waar de Gemeenteraad niets over heeft te zeggen. Daar stellen wij kaders en budgetten en niet de invulling, niet de ‘hoe’. Toch wil ik de ICT-afdeling en Equalit (waarbij onze gemeentedesktop ge-outsourced is) oproepen om toch vooral te kiezen voor Open Source Software, waar dat dit mogelijk is. Niet alleen vanuit kostenoogpunt, maar ook vanuit maatschappelijke verantwoordelijkheid en veiligheid. Duitse overheidsinstanties mogen niet zomaar gesloten/Amerikaanse software gebruiken. Hebben wij ons wel serieus afgevraagd of de richting die wij nu ingaan wel verstandig is? Het is een wens van de centrale overheid, om meer met Open Source en Open Standaarden (Open Data) te werken. Bij open standaarden is dit vanuit het Rijk meer dan een wens, want je moet als gemeente met erg goede redenen komen om dit niet te gebruiken. En laat nu net gesloten software niet werken met open standaarden. Helaas komen er vanuit onze gemeente nog geregeld .doc bestanden, i.p.v. .pdf dat wel door iedereen fatsoenlijk kan worden gelezen (en veel veiliger is).

Web-based software lost een aantal problemen op bij platform-onafhankelijk werken.

Voorbeelden van software van erg hoge kwaliteit die in ieder geval gemakkelijk te gebruiken is (en eenieder thuis of op het werk helemaal gratis kan gebruiken) zijn:
Webbrowsers: Firefox, Chrome
Office suites: LibreOffice, Google Apps
Grafisch: Blender, Inkscape, The Gimp
Multimedia: VLC

Verandering is lastig en zal met in stapjes moeten plaatsvinden. Het is denk ik wel goed om een stip aan de horizon te zetten en te weten waar je naartoe moet werken. Een goede inventarisatie en beginnen bij applicaties die gemakkelijk te vervangen zijn kan een goede eerste aanpak zijn.

 

Categorieën
Linux

Linux IB aangifteprogramma’s 2006-2012 review

Aangifte inkomstenbelasting via Linux?
De belastingdienst brengt sinds een aantal jaar ook een Linux applicatie uit om IB aangifte mee te doen. Je bent zo niet verplicht om als burger onveilige, betaalde en gesloten software van Microsoft of Apple te draaien. In principe draait de software op alle Linux distributies, maar vanuit de belastingdienst worden officieel alleen Ubuntu (12.04 LTS en 12.10), en Linux Mint 13 LTS (in eerdere versies ook openSuse) ondersteund.

Problemen
Deze aangifteprogramma’s hebben bij mij nooit foutloos gewerkt. Het voelt aan alsof het een verplichting was waar de maker zich met een Jantje van Leiden vanaf heeft gemaakt. Ik draai momenteel als primair systeem Arch Linux (dit is een rolling release en heeft dus vrijwel altijd de meest recente software). Alle programma’s vanaf 2006 werken nog, zij het niet even vlot en soms met lettertype-problemen.

Wat heb ik getest?

De laatste versies IB voor ondernemers:
2012 installer .tgz (Uitgave was 1.10 op 27 februari 2013)
2011 installer .tgz (Uitgave was 1.00 op 13 februari 2012)
2010 installer .tgz (Uitgave was 1.10 huidige versie is 1.30)
2009 installer
2008 installer
2007 installer
2006 installer

Opmerkingen per uitgave

2012 –
Versie 1.10 – WA2012-1.10.1519.929-WWIN
Versie 1.00 – WA2012-1.0.1228.936-WWIN
lelijke lettertypes en slechte uitlijning
wxwidgets 2.8.9
autopackage 1.4.2
Op deze pagina staat dat er alleen ondersteuning is voor Ubuntu 8.0.4 en OpenSuse 10.3; deze zijn niet meer in gebruik en worden niet meer ondersteund; lijkt mij foute informatie, zo niet is het nog veel erger als ze zulke oude software nog bij de belastingdienst hebben staan.
2011 – Versie 1.00 – WA2011-1.0.1330.1244-WWIN
start nog steeds langzaam op
lelijke lettertypes en slechte uitlijning
wxwidgets 2.8.9
autopackage 1.4.2
2010 – Versie 1.30 – WA2010-1.30.2311.1320-WWIN
heeft nieuwe certificaten sinds 13 december 2011; is te downloaden en kan nog digitaal insturen
wxwidgets 2.8.9
autopackage 1.4.2
2009 – Versie 1.40
(kan niet meer digitaal indienen; geen geldig certificaat meer!?
wxwidgets 2.8.9
2008 – Versie 1.10
kan niet meer digitaal indienen; geen geldig certificaat meer!?
wxwidgets 2.8.7
Draait relatief vlot!
Lelijke lettertypes.
2007 – Versie 1.40
kan niet meer digitaal indienen; geen geldig certificaat meer!?
wxwidgets 2.8.4
Draait relatief vlot!
Lelijke lettertypes.
2006 – Versie 1.10
Installeert prima, inclusief linkje in KDE startmenu
autopackage 1.0.10

Wat heb ik getest? De laatste versies IB voor werknemers
2012 installerTarballInformatiepagina
2011 installerTarballInformatiepagina
2010 installerTarballInformatiepagina
2009: “Het aangifteprogramma 2009 voor Linux is helaas niet meer beschikbaar. U kunt nog wel aangifte doen over 2009 met het aangifteprogramma voor Windows. Of vraag een aangifteformulier aan bij de BelastingTelefoon.”
2008: “Het aangifteprogramma 2008 voor Linux is helaas niet meer beschikbaar. U kunt nog wel aangifte doen over 2008 met het aangifteprogramma voor Windows. Of vraag een aangifteformulier aan bij de BelastingTelefoon.”
2007 installer

Opmerkingen per uitgave

2012 – Versie 1.10
1.10.1406.843
1.00.1101.1900
Autopackage 1.4.2
wxwidgets 2.8.9
2011 – Versie 1.10
Uitgave augustus 2012 (ib2011_linux-1.10.1324.1336-BVIA)
Autopackage installeert niet goed (apkg-install-script: line 173: update-desktop-database: command not found)
2011 – Versie 1.00
Uitgave begin 2012 (ib2011_linux-1.00.1???.1???-????)
Autopackage installeert niet goed (apkg-install-script: line 173: update-desktop-database: command not found)
wxwidgets 2.8.9
Extreem traag
Autopackage 1.4.2
2010 – Versie 1.30
ib2010_linux-1.30.2318.0812-BVIA
Autopackage installeert niet goed (apkg-install-script: line 173: update-desktop-database: command not found)
wxwidgets 2.8.9
Extreem traag
2009 – Versie 1.?
wxwidgets 2.8.4~2.8.9
2008 – Versie 1.?
wxwidgets 2.8.4~2.8.9
2007 – Versie 1.30
wxwidgets 2.8.4
Draait relatief vlot!
Wel lelijke lettertypes.
autopackage 1.2.4

Verzoek of wijziging voorlopige aanslag

2013
TarballInstallerInformatiepagina
Versie 1.10
Productcode VA2013-1.10.1130.2350
wxwidgets 2.8.9
autopackage 1.4.2

Wat beter kan

Zorg voor de laatste stabiele uitgave in bijgevoegde software; ook in oude releases, om ze zo beschikbaar te houden. Het is fijn in een oudere aangifte iets te kunnen opzoeken, dus zou het normaal zijn als de programma’s standaard 5 tot 7 jaar onderhouden worden (hoever terug moet je volgende de belastingdienst zelf alles bewaren?). Onderhoud en vernieuwing moet toch gebeuren voor een nieuwe release, dus de oudere programma’s bijwerken is dan als het goed opgezet is geen of nauwelijks extra werk.

Wxwidgets

Zorg voor een goede software-basis. Zo is er bijvoorbeeld van wxwidgets (GUI) een veel nieuwere versie beschikbaar, dus ga voor versie 3.0 en niet voor een gedateerde 2.8.x-versie.
Current Stable Release: 2.8.12 – Changelog en de inmiddels vrijwel stabiele release van 3.0. De door de belastingdienst gebruikte versie 2.8.9 is in ieder geval zwaar verouderd.

Autopackage

Iets lastiger is dit voor autopackage. Dit project ‘slaapt’ sinds 2008/2009; er vind geen actieve ontwikkeling meer plaats. De originele domeinnaam autopackage.org werkt niet meer, maar het hele project staat wel op Google Code. Met de broncode beschikbaar zijn eventuele problemen met de installer dus wel aan te passen. Het is dus mogelijk om een autopackage 1.4.3 uit te brengen die de grootste installatie-problemen oplost. Schatting kosten van dit project: 6.000 euro (eventueel forken, uitgeven nieuwe release, incl. testen)

Andere verpakking en verspreiding

Een mooie oplossing voor verspreiding van software (en het up-to-date houden) is in Linux ingeboud en heet APT. Het is vrij simpel mogelijk om de package ook beschikbaar te stellen als .deb in een APT repository. Updates worden dan automatisch verspreid, nieuwe versies zijn vervolgens zeer simpel te installeren. Deze manier van packaging is vrij standaard en werkt voor veel populaire Linux distributies (Debian&Ubuntu). Schatting kosten van dit project: 10.000 euro (inclusief server, beheer, installatie, testen).

Security

De oudere (niet bijgewerkte) IB-aangifte programma’s kunnen nog steeds aangiften indienen, terwijl deze van oude Diginotar certificaten gebruik maken. Een betere onderhoudsprocedure had ook de nieuwe certificaten netjes mee uit kunnen leveren. Er was vanuit de belastingdienst kritiek op belastingadviseurs die nog lang met oudere software aangiften indienden, maar de belastingdienst zelf kan er dus ook wat van. Veiligheid zou een prioriteit moeten zijn en dat is het nu dus niet.
Kosten van het uitgeven van alle oude programma’s met nieuwe certificaten: 2.000 euro.

GPL

Enige tijd terug was er kritiek op de manier waarop de aangifte-programma’s (Windows, Linux & Mac) omgingen met de licenties van de meegeleverde GPL-software. Hierna zijn aanpassingen uitgegeven in de programma’s (in ieder geval zijn de licenties nu netjes bijgeleverd. Of er aanpassingen zijn doorgevoerd in de GPL gedeeltes heb ik nog niet uitgezocht. Of alles verder netjes conform alle licenties gaat, staat nog op mijn todo om uit te zoeken.

Gebruiksstatistieken

Wegens het matig functioneren van de huidige Linux-versies moet je die-hard Linux-fan zijn, of simpelweg echt geen andere keuze hebben (echt geen enkele windows of mac-computer in je omgeving). Het is dan ook niet verwonderlijk dat het gebruik van dit programma op Linux zeer beperkt is. Veel gegevens zijn hier helaas niet over bekend.
In 2006:
Linux: 4.177
Mac: 25.002
In 2007 (aangiften meegenomen tot 1 juli 2007):
Windows: 5,7 miljoen
Linux: 6.589
Mac: 41.653

2006 t.o.v. 2007 geeft 65% groei aan in Linux gebruik. Gemiddeld zit 1,65% van de desktop gebruikers (wereldwijd) op Linux.
Webversie

Uiteraard zou een goede webversie ook een goede platformonafhankelijkheid geven (België heeft dit blijkbaar al veel langer). Dit vereist echter ook een goed werkende Internetverbinding en courante browser, dus heeft ook nadelen. Bovendien zijn er andere nadelige punten denkbaarder. Iemand met je DigiD kan mogelijk al je aangiften inzien, je moet om in te vullen iedere keer je DigiD gebruiken, de belastingdienst kan alle wijzigingen bijhouden/zien, kan zien hoe lang je er mee bezig bent geweest. Dit kan nu ook al in het huidige binaire programma bijgehouden worden.
In een nieuwsbericht van 27-2-2013 staat dat binnen twee jaar de aangifte via een webversie online kan worden ingediend. Goed nieuws dus, voor de platform-onafhankelijkheid.

Referenties

Nederlandse Linux Gebruikers Groep
Tweakers.net meukpost 2011
Tweakers.net meukpost 2010
Tweakers.net meukpost 2009
Tweakers.net meukpost 2008
Blog Leo
Blog Leo2
Belastingdienst site (met type lettertype-fix!)

Updates

Ik werk deze post bij als ik nieuwere informatie heb.
Laatste update: 2013-03-27

Aanpassingen:

2013-10-29 Kleine updates, nieuwe wxwidgets
2013-03-27 Kleine updates, nieuwe versie IB 2012 v1.10
2013-02-27 Webversie nieuws
2013-01-02 Kleine updates
2013-01-02 Bijgwerkt met 2012 versies voor IB (Ondernemersversie nog niet beschikbaar)
2012-08-23 Links toegevoegd, tekstuele aanpassingen, links ge-update, versie updates
2012-07-31 Aanpassingen, stukjes autopackage, security, GPL, en referenties toegevoegd
2012-07-12 kleine aanpassingen
2012-01-14 Eerste uitgave